Woordje Kristin Vanschoubroek ter gelegenheid van het feest van 20 jaar La Verna.
Zondag 22 april 2024

Beste vrienden van La Verna, beste familie, beste sympathisanten,

Vanuit mijn hart, en vanuit de hele ploeg van La Verna, heet ik elk van jullie heel welkom!
We gaan deze avond samen, en verbonden met de mensen die er niet bij kunnen zijn, het 20 jarig bestaan van La Verna vieren. Het is een lang verhaal, intens ook, en vooral een verhaal van vertrouwen.

Inleiding
Ik heb ervoor gekozen, want over de geschiedenis van 20 jaar kan je zoveel vertellen, om deze avond te starten op een manier zoals we een samenzijn in La Verna beginnen:

  • Met het aansteken van de kaars. Het licht staat symbool voor het licht en de liefde in ons. Het licht van de kaars staat ook voor het licht en de liefde buiten ons. Het is zoals met de zon, soms voelen we haar warmte, soms steekt ze zich helemaal weg achter donkere wolken, maar steeds is ze er. Zo ook met het licht, zo ook met liefde.
  • Het is niet zomaar een kaars. Op de kaars staat het logo van La Verna. La Verna is de naam van een berg in Italië, Toscane. Franciscus van Assisi kreeg die berg cadeau en ging er vaak mediteren. Op de berg La Verna is het veel onherbergzamer dan in Assisi. Maar Franciscus zocht de liefde ook in het onherbergzame, in het duistere. Hij kroop en mediteerde in een donkere grot in de aarde. Hij verbond zich zowel met het licht als met het duister.

Het leven van mensen kan complex en ingewikkeld zijn en voor Franciscus was dat zeker zo. Hoe bevlogen hij ook was, hij kende ook periodes van diepe vertwijfeling.

Her verhaal gaat, dat op een moment waarop hij twijfelde aan zijn weg in La Verna een engel, een serafijn, verscheen. Daardoor kreeg hij opnieuw vertrouwen. In Italië noemen ze daarom deze berg, de berg der engelen.

Het logo verbeeldt deze berg, en de vleugels van de engelen.

Voor mij is vertrouwen een belangrijker woord dan geloven. Heb je vertrouwen in jezelf, heb je vertrouwen in het leven, heb je vertrouwen in anderen? Zoveel mensen missen, daarom niet altijd maar op toch sommige momenten, een zelfwaardegevoel, twijfelen of ze er wel mogen zijn zoals ze zijn.

La Verna nodigt de mensen uit om zichzelf te zijn en elkaar daarin te bemoedigen.  

  • De klankschaal. Haar klank, haar trilling doet iets met ons. Ze helpt ons om te ontspannen en zo meer in verbinding te komen met onze binnenkant.

Wij gebruiken de klankschaal altijd tijdens onze bijeenkomsten. Het gebruik ervan zorgt voor een andere manier van communiceren.

In het gewone leven spreken we meestal door elkaar. Iemand zegt iets en een ander reageert. Je komt dus in een spel terecht van actie/reactie. Meningsverschillen komen op die manier vaak tegenover elkaar te staan.

Door te communiceren via de klankschaal kom je uit dit patroon van actie/reactie. Wie wil spreken neemt de klankschaal en laat ze trillen. Dit trillen is een uitnodiging voor om eerlijk, vanuit het hart te spreken.  

Dit zorgt voor veiligheid want zolang je de klankschaal bij je hebt, is de aandacht bij jou. Je wordt niet onderbroken. Je krijgt te tijd om te zeggen wat gezegd wil worden. Als je uitgepraat bent laat je de klankschaal opnieuw trillen en zet je ze terug in het midden.

Wie op jou wil reageren zal dus even moeten wachten. Je moet immers de klankschaal bij jou nemen, ze opnieuw laten trillen, en dan pas kan je spreken.

Het is een trage manier van communiceren, waar aandacht centraal staat. Ze brengt respect bij voor ieders manier van zijn en dus ook voor de verschillen. In plaats dat de verschillen struikelblokken zijn, worden ze kansen om te kijken vanuit het perspectief van de ander en ons dus te verruimen.

Het is een weg naar meer vrede. Het is een weg om tot een andere van samenleven te kunnen komen. Het is een ontwapenende weg.

  • De kring. Ik heb een beeldje mee dat ik ooit ontving na een zomerweek. Het beeldt een kring van verbondenheid uit. Voor dit samenzijn vandaag was het wat moeilijk om in een kring te zitten. Maar waar we kunnen, binnen of buiten, vormen we een kring.

In een kring is het midden open. De bezieling, datgene wat de groep leidt en waar de groep naartoe beweegt, ligt daar. Niemand kan die bezieling of de waarheid claimen of zich toe-eigenen. We worden opgenomen in een stroom waar de geest werkzaam is en waar we allen inspirerend zijn voor elkaar. 

Door deze vorm wordt het duidelijk dat wie de kring leidt, zich onder gelijken bevindt. Hij of zij maakt immers deel uit van de kring. Iedereen die er deel uitmaakt is van even groot belang en draagt bij tot het geheel.  

Het ontstaan van het feest en van La Verna

Daarvoor moet ik terug gaan naar Pasen vorig jaar. Ik hou enorm van Pasen, de winter is voorbij, tijd voor nieuw leven.

Bij het ontbijt, het was een stralende dag, voelde ik de lente-energie in mij opborrelen. Die bruisende levenslustige energie bracht me in verbinding met de energie en de kracht en liefde waaruit La Verna is ontstaan.

De start was krachtig én tegelijk kwetsbaar. Velen waren enthousiast maar misschien nog meer mensen hielden hun hart vast. Was het niet naïef om te denken dat je op eigen houtje, zonder een koepel of een organisatie boven je, met enkel een groepje sympathisanten rondom, een beweging voor bewustzijn, inspiratie en verbondenheid op gang kon trekken?

De secularisering/de ontkerkelijking was toen volop aan de gang. Er leefde een mentaliteit van zich vrij willen maken, van God-los.

De meeste organisaties die toen ontstonden profileerden zich als neutraal, vrij van spiritualiteit. En de spirituele organisaties, de zogenaamde new-age beweging, waren vooral gericht op een spiritualiteit van zelfontplooiing en persoonlijke groei. Ze sloten aan bij de individualisering die toen en nog steeds aan de gang is. Zelfontwikkeling en -ontplooiing en onafhankelijkheid als hoogste goed. Dit is natuurlijk heel belangrijk. Een proces van individuatie is zelfs noodzakelijk om bij jezelf, bij je innerlijke, te komen.

Toch kozen wij er ook voor om een gemeenschap, een beweging, te zijn. Het is via ontmoetingen dat we worden wie we zijn. Een mens staat niet op zichzelf. En thuis komen in een groep waar je jezelf in herkent kan ingrijpend en bevrijdend zijn. Ik heb het zelf ervaren toen in De Harp kwam en daar een spirituele thuis vond. Het was alsof de verschillende puzzelstukjes uit mijn leven samenvielen.

Het was en het is nog steeds in La Verna niet zo dat je een losstaande cursus kon volgen en je dan daarmee maar verder moest in je eigen leven. Neen, we boden de mogelijkheid om via open activiteiten (de maandelijkse vieringen, de wandelingen, de inspiratiedagen …)  deel te hebben aan een groep, er welkom te zijn en er te kunnen op terugvallen.   

Wie eenmalig iets wil volgen of bijwonen, is natuurlijk even welkom. La Verna is open, laat vrij. Er zijn ook mensen die enkel het tijdschrift lazen, maar nooit deelnamen aan iets. Ook zij werden geraakt en beïnvloed door de vele getuigenissen van deelnemers.   

Wij kozen als basis voor onze beweging voor een brede universele spiritualiteit. Dus geen spiritualiteit die gebonden was aan het instituut kerk. Integendeel, we kunnen en willen ons hoe langer hoe meer,  niet identificeren met een organisatie waar de structuur nog steeds op macht en hiërarchie is gebaseerd en waar discriminatie in hun DNA zit, denken we bv. maar aan de positie van de vrouw, aan de positie van gehuwden, die uitgesloten worden van elke vorm van leiderschap.

Ook de inhoud van de christelijke boodschap, zoals ze door de officiële kerk wordt uitgedragen, is daarenboven meer gericht op de leer, op een normering of een ethiek, dan op beleving, op ervaring.

Wij gaan ervan uit dat het pas door middel van je eigen ervaringen is dat je Goddelijkheid, of je scheppende kracht, of de liefde die in je leeft, op het spoor komt. En die ervaringen gaan meestal via een hobbelige weg waar goed en kwaad niet altijd goed te onderscheiden zijn.

Daarom kiezen we voor een spiritualiteit die aansluit op een mystieke onderstroom, waar  liefde alles insluit, zowel goed als kwaad.

Die mystieke onderstroom die aanwezig in de verschillende spirituele tradities, de christelijke mystiek, het boeddhisme, het soefisme, verbindt de verschillende tradities met elkaar.

Het gaat dus om het wakker worden voor en het wakker maken van de liefdevolle onderstroom die in elke mens en in alles wat leeft aanwezig is.

Het is niet voor niets dat ik een citaat koos van Rumi voor de uitnodiging op dit feest:

Er is een gemeenschap van de geest

Kom erbij en voel de vreugde

Sluit je beide ogen om met het andere oog te zien

Er is een gemeenschap van de geest: er is een onderstroom in het leven die ons als vanzelf leidt naar liefde, zoals een bloem zich richt naar de zon.

Kom erbij en voel de vreugde: daar voeling mee krijgen heeft iets magisch. Je komt terecht in de universele levensenergie en kracht.

Sluit je beide ogen om met het andere oog te zien:  het gaat om een innerlijke ervaring. Wie de weg naar binnen gaat kan er, beetje bij beetje, want er is vaak veel te helen, in verbinding mee komen.

Het is een stroom die leidt naar waarheid, rechtvaardigheid, schoonheid, harmonie en liefde.

Onze keuzes maakten dat het geen gemakkelijke weg was voor La Verna. Velen kunnen ons niet plaatsen (misschien zijn we wel moeilijk niet te plaatsen, zijn we vooral te ervaren, maar niet iedereen kan of durft de stap naar de ervaring zetten).

We vielen inderdaad vaak tussen 2 of zelfs 3 stoelen: Of we werden weggezet als ‘die zijn nog gebonden aan het christelijk geloof’, die zijn daar nog steeds niet los van (we willen inderdaad onze christelijke roots niet verloochenen, daar zit veel moois in!).

Vanuit kerkelijke kringen was er vooral argwaan en wantrouwen: ‘die wijken te veel af van het christelijk geloof’ waardoor we op meerdere plaatsen de toegang ontzegd werden (tijdens ons eerste jaar was er zelfs een onderzoek of we geen sekte waren). Vanuit subsidiërende instanties of andere organisaties waar we wilden mee samenwerken,  waren we dan weer niet neutraal genoeg.

In de zoektocht naar locaties waar onze activiteiten konden doorgaan, en in het zoeken naar middelen heeft ons dat veel parten gespeeld. We hebben, ondanks de vele pogingen, vaak naast het net gevist.

Maar wie weet is het zo dat als je naast het net vist, dat je dan toch de mooiste schatten boven haalt. Want daardoor zijn we nooit aan iemand of iets gebonden geweest en hebben we aan niets of niemand verantwoording moeten afleggen, tenzij aan ons eigen innerlijk weten, of ons geweten. La Verna is daardoor een vrijplaats.

We zijn trouw gebleven aan onszelf. En in al die jaren, in de 20 jaar dat we bestaan, zijn er steeds mensen geweest die resoneerden met dat waar we voor stonden, die er zich wilden voor inzetten of die onze beweging financieel gesteund hebben. Zonder hen zou La Verna niet mogelijk geweest.

En ik voelde op die ochtend van Pasen vorig jaar, ik zit nu terug aan het ontbijt, een diepe dankbaarheid, zelfs een ontroering om de vele mensen, die het beste van zichzelf aan La Verna hebben gegeven.

Het belang van de eerlijke, kwetsbare maar precies daardoor ook sterke inbreng van zoveel mensen bv. tijdens de getuigenissen in de vieringen of de cirkels van verbondenheid zijn van onschatbare waarde. Deze getuigenissen, waarvan de tekst nadien meestal in het tijdschrift verscheen, hebben vele harten bereikt en geraakt.  Voor sommige mensen was dit echt voedsel voor de ziel. Meer nog: het werkte transformerend.

Ook de eerlijkheid en de openheid van de deelnemers aan de workshops, de zomerweken en andere meerdaagsen, de abdijweekends, de reizen, hebben La Verna gemaakt tot wat het is, en het belang van hun inbreng kan niet voldoende benadrukt worden. La Verna is het geheel van al die inbrengen.

Ik voelde ook dankbaarheid voor de vele mensen die zich vanuit hun kennis en ervaring aansloten op La Verna, de vormingswerkers, maar even goed zoveel deelnemers die al een hele groeiweg achter de rug hebben. Ze hebben voor mij, en allicht voor nog velen, werelden  geopend die ik vanuit mijn vertrouwde leefomgeving nooit zou gekend hebben.  

En vanuit die dankbaarheid voelde ik: volgend jaar moeten we ons 20 jaar bestaan vieren! En weer, zoals zo vaak als ik mij verbind met La Verna, voelde ik zoveel energie ontstaan bij de gedachte aan een feest.

En de volgende vraag volgde er al gauw op: waar zou dat feest kunnen doorgaan? Ik scande in mijn gedachten Gent en de zalen die ik kende. En ik landde bij de Sint-Pietersabdij. Ik voelde: oh, wat zou het prachtig zijn als het feest daar zou kunnen doorgaan. (De plaats waar we nu met z’n allen zijn. Maar dat wist ik op dat moment natuurlijk nog niet.)

De Sint-Pietersabdij op het Sint-Pietersplein. Ik hou van deze plek, er komen hier veel dingen samen: de kerk hiernaast, waar ik een hele geschiedenis mee heb, de prachtige abdijtuin met wijngaarden hierachter, mijn studententijd op de Blandijn, de studentenrestaurant de Overpoort, en ook sedert alle jaren van La Verna het copycenter waar ik alles voor La Verna laat kopiëren. Ook het boekje dat je nu in handen hebt.

Want het boekje, … Bij elke viering, abdijweekend, reis, zomerweek… altijd krijgen de mensen een boekje. Een herinnering. Want aan wakker blijven moeten we vaak her-innerd worden.  

Maar nu even terug naar deze plaats, de abdij. Deze abdij werd gesticht in de 7de eeuw door Sint-Amandus en was een Benedictijnerabdij.  De zin die hoort bij de Benedictijnen is ‘Ora et labora’: bid en werk. Bidden staat voor je naar binnen richten, naar de bron, staat voor ‘zijn’.

Werken staat voor naar buiten komen, staat voor ‘doen’. 

Het is een geschenk als je je binnenwereld (dat wat voor jou waardevol is) en je buitenwereld (dat wat je doet) afgestemd zijn op elkaar.

Misschien ligt hier wel de sleutel waarom ik steeds, ook al was de weg vaak moeilijk, vreugde heb gevonden in het werken of in de inzet voor La Verna, en waarom ik het tot nu toe niet kan laten om er betrokken op te blijven.

Er is een geesteskracht die van La Verna uitgaat, en die niet samen valt met mijn persoon, maar die mij wel inspireert en mij en vele anderen optilt naar de grote liefdesstroom waar wij allen deel van uitmaken. Het is een stroom die niet aan tijd en ruimte gebonden is.

Ze komt al decennia en zelfs eeuwen lang via overlevering tot ons gewaaid. Zoveel inspirerende figuren hebben ze voorgeleefd: Jezus, Maria Magdalena, Siddharta (Boeddha), Franciscus en Clara van Assisi, Rumi, Gandhi, Nelson Mandela, Thich Naht Hanh, Hildegard von Bingen, Hannah Arendt, enzovoort, zoveel figuren wiens levenswijze we in een viering of tijdens inspiratiedagen naar voor hebben gebracht.

Daarom kan La Verna de tijd weerstaan (ik ben er gerust is dat het gedachtengoed mij of de vorm waarin het nu bestaat zal overleven) omdat ze zich verbindt met verhalen van wijsheid en betekenis die het oneindige zien in het eindige, die het allesomvattende zien in het beperkte, die onze fouten en mislukkingen opnemen in liefde.

Tot slot zeg ik nog graag iets over de levensfilosofie, de mens- en maatschappijvisie, van La Verna. Die sluit nauw aan bij UBUNTU: ik ben omdat wij zijn. Dit wil zeggen: we kunnen maar onszelf zijn in verbondenheid met mensen, met de natuur en het heelal, met de onzichtbare werkelijkheid. Ze sluit ook aan op wat Thich Naht Hanh ‘Inter-being’ noemt.

Ik licht onze filosofie even toe:

  • Zonder elkaar zijn we niets. We kunnen niet leven zonder gezien te zijn door een ander. Eén van mijn leermeesters, Nand Cuvelier, zei ooit: ‘Erkenning is voor een mens even belangrijk als zuurstof voor het bloed’. Als we niet gezien worden, niet graag gezien worden, als we niet bevestigd worden in ons bestaan, dan kunnen we als mens niet leven.
  • Ook zonder de natuur zijn we niets. We zijn er helemaal afhankelijk van. Zonder goede lucht, zonder gezond voedsel kunnen we niet leven. We zijn één met de natuur. We zijn immers zelf natuur. Dus eerder dan de natuur te onderwerpen moeten we er ons mee verbinden. Zorg dragen voor de natuur is zorg dragen voor onszelf.
  • We zijn ook afhankelijk en verbonden met onze voorouders. We worden geboren in een familie. Onze voorouders laten een erfenis na.  Voor de ene zal die erfenis dankbaarder en gemakkelijker zijn dan voor de andere. Vaak is er veel helingswerk nodig. Maar alles wat we helen helpt zowel onszelf als de voorbije en de toekomstige generaties. Verleden, heden en toekomst vormen een geheel. Ook verbonden met hen die reeds gestorven zijn, blijven we verbonden.
  • We zijn ook verbonden met de geestelijke wereld, met de onzichtbare wereld. De onzichtbare en de zichtbare wereld vloeien in elkaar over.

Er zijn in de geschiedenis van de voorbije 20 jaar talrijke situaties geweest waarbij ik voelde dat we geleid worden. Er zijn wondere dingen gebeurd, die ons kracht en vertrouwen hebben gegeven en die geen toeval konden zijn. We hebben ook zoveel inspiratie ontvangen die ‘van hoger’ komt.

Ook op moeilijke momenten hebben we hulp gekregen. We hebben een aantal keren  gedacht dat we zouden moeten stoppen maar telkens kwam er iets of iemand waardoor we verder konden doen.

Er is een geestelijke wereld die ons helpt. Ik doe er vaak heel bewust beroep op. Ik vraag hun hulp. Dit helpt om de last niet alleen te dragen en om de moeilijkheden  draaglijker te maken. Als ik erop vertrouw dat de ontwikkeling van La Verna niet alleen in mijn eigen handen ligt, maar dat het universum ook zijn zegje doet, dan wordt alles lichter. Dan ben je niet meer zo gebonden aan jezelf.

We gaan er dus van uit dat we in een onlosmakelijk verband leven met anderen, met de natuur, met de generaties (voor en na ons) en met de geestelijke wereld, en dat deze verschillende dimensies elkaar voortdurend beïnvloeden.

In die zin zijn we kwetsbare, afhankelijke wezens. Dit besef maakt niet onvrij en maakt ons ook niet klein. Integendeel: het maakt van ons wezens met verantwoordelijkheid voor al wat leeft. Het maakt ons mede-mens.

Het besef van verbondenheid creëert ook dankbaarheid en vooral: het geeft vertrouwen. Als we de werkelijkheid leren zien zoals ze is, in een evolutie waar verschillende krachten samenspannen om ons naar liefde te brengen, hoe gelukkig mogen we dan niet zijn.

Ik dank alle medewerkers van La Verna, het zijn er veel, heel veel.

Ik dank ook Peter, mijn man, en mijn kinderen, voor hun steun en voor hun weerwerk.

Ik dank jullie allen, die hier aanwezig zijn.