Lieve lezer,
Of het nu gaat om het abdijweekend, de reis naar Assisi, de cirkels van verbondenheid, de dagen van authenticiteit, … steeds opnieuw is er bij veel mensen een gevoel van verbondenheid, van mogen zijn wie je bent, van thuiskomen. Het vormt de rode draad in de reacties, mondeling en schriftelijk, van deelnemers. Voor mij is die ervaring van verbondenheid en van mogen zijn wie je bent stilaan evident, maar als ik er met een beginnersblik, die een blik van verwondering is, naar kijk, dan is dit allerminst vanzelfsprekend.
Het blijft bijzonder te ervaren hoe ‘de Geest’ zijn/haar werk doet. Het heeft misschien te maken met het vormen van een kring. Een kring vormt een mandala. Het centrum is het midden. Meestal zetten we een kaars en de klankschaal, soms ook bloemen, in dat midden om het symbolisch vorm te geven. Het is precies dat midden dat inspirerend is.
In zijn boek ‘Het licht en de korenmaat. Je ziel als werkgever’ schrijft de auteur Hans Wopereis over de kring en het lege midden: “De waarheid, de bezieling, het leidinggevend principe ligt in het midden, zonder dat het vastgelegd kan worden. Niemand heeft er het alleenrecht op en iedereen heeft er toegang toe. Samen zul je steeds opnieuw in de actualiteit en de taal van dit moment woorden moeten zoeken voor het waarom en het waartoe van het grotere geheel. Een formulering die nooit definitief is, die wel uit het lege midden voortkomt, maar niet op haar plek als waarheid kan worden vastgezet. Iedereen kent het wel, dat het werkelijk rond kan gaan tussen mensen, en de vrije geest stromend aanwezig is. Dan weer is de een, dan weer de ander de vertolker van de bezieling: het is als een waterrad waarin alle schoepen het rad in beweging houden….
In dit kringbewustzijn zijn de onderlinge relaties belangrijk. De gevoelens die men voor elkaar heeft, maar zij zijn niet de essentie. Die ligt in het midden, in dat waar je door elkaar bezield wordt. Zo kun je vanuit dat levende werkende midden in grote vreugde met elkaar samenwerken, zelfs zonder dat je het prettig hebt met de ander of de ander sympathiek vindt. Je bent immers niet met elkaar om met elkaar te zijn, maar om samen werkelijk iets te betekenen voor de wereld.”
Werkelijk iets betekenen voor de wereld. Iets constructief kunnen bijdragen. Daar gaat het om. Bij mij toch. Bij veel mensen.
Het vormen van een kring die geen vaste leden kent en ook geen vaste vorm heeft – elke activiteit vormt een nieuwe groep en kan ook van vorm verschillen – is betekenisvol. Telkens wanneer er gedeeld wordt vanuit vertrouwen, wordt een veld gecreëerd, een draagvlak om te leven.
Veel mensen staan op een bepaald moment van hun leven stil bij de vraag: wat staat mij te doen in deze fase van mijn leven? Zoveel mensen voelen dat het niet voldoende is om met huis en werk en familie bezig te zijn, hoe waardevol dit ook is. Er roept iets anders. Iets dat hun horizon verruimt, hun perspectief verbreedt. Iets dat hen verbindt met het grote geheel. Het is een spiritueel verlangen.
Maar hoe kan je deze roep vormgeven? Vroeger werd de vraag naar zingeving beantwoord door het geloof, door de kerk. Het midden was ingevuld. Er was een referentiekader: het leven van Jezus, het evangelie, de kerk, de vele structuren die daarrond waren gebouwd. Dit bood een gezamenlijk houvast, een gedeeld waardenkader. Het was ingebed in de samenleving en in de cultuur.
Nu is het midden leeg geworden.
Sommigen zijn nog afscheid aan het nemen van het vroegere kader. Ze treuren over het teloorgaan van de christelijke traditie. Anderen vinden dit een goede zaak. Ikzelf voel mij ingebed in de christelijke traditie. Ze is een deel van mij. Toch zie ik ze meer en meer als een bron naast vele andere bronnen: de natuur, mijn lichaam, muziek, lectuur, ontmoetingen, verhalen over inspirerende figuren, …, Ook kleine getuigenissen van mensen kunnen mij diep ontroeren en mij naar mijn hart brengen.
Wat vroeger was, is niet meer dè bron.
Het midden is leeg geworden. En precies die leegte is vruchtbaar. Ze creëert ruimte voor de geest die in ieder van ons werkzaam is. En die ons antwoorden geeft, soms fluisterend, soms twijfelend en zoekend, dan weer heel krachtig en duidelijk.
Delen helpt zeker. Een kring vormen met mensen en je verlangen en je ontgoocheling, je treuren en je hoop, je zoeken en je vinden, je liefde en je angst, je geluk en je opstandigheid, je heel concrete vragen, … mogen uitspreken. Ruimte geven. Bestaansrecht geven. Dat is heilzaam.
Het lege midden kan echter maar vruchtbaar zijn als er gelijkwaardigheid is, als iedereen als even belangrijk voor het geheel wordt gezien. En als er eerlijkheid is, als de pantsers kunnen verdwijnen, als de kwetsbaarheid er mag zijn.
Ook nu verwijs ik graag naar Wopereis. Wat hij in dit fragment schrijft, kan ik helemaal beamen. “Koning Arthur en zijn Ronde Tafel”.
Hét archetypische beeld dat het meest verbonden is met de kring is het beeld van koning Arthur en zijn Ronde Tafel. De koning die vanaf een ronde tafel heerst onder gelijken. Aan de ronde tafel is het volstrekt duidelijk dat iedere deelnemer medeverantwoordelijkheid draagt voor het geheel. Niemand kan zich daaraan onttrekken. Iedere persoon is op zijn of haar manier van even groot belang voor het geheel.
Een intrigerend detail van de ronde tafel van koning Arthur was, dat men slechts dan zitting mocht nemen aan de tafel als men bereid was om de wapens af te leggen. Zo kan een kring alleen als kring functioneren: als de deelnemers bereid zijn om keer op keer hun verdedigingsmechanismen los te laten en de ander in geen geval als een vijand te benaderen. Een waarachtige kring is een kring van vertrouwen. Vertrouwen in jezelf, in elkaar en in het lege, scheppende middelpunt. Daartoe moet je in staat zijn op te merken wanneer je jezelf stiekem toch weer aan het bewapenen bent en moet je vervolgens je vizier toch weer openen.”
Dit tijdschrift bevat weer heel wat verhalen, reacties van deelnemers, aankondigingen van programma’s waar je kan aan deelnemen. We hopen dat ze je kunnen boeien.
Heel speciaal wil ik jou, lezer, uitnodigen op de inspiratiedagen. Een grote kring rond een boeiend thema.
Aan ieder van jullie wens ik een hartverwarmende vakantie. Kristin Vanschoubroek