22 maart 2014
Feestrede door Kristin Vanschoubroek

Beste vrienden,

Ik heet jullie allen van harte welkom op dit feest waarop we vieren dat La Verna tien jaar bestaat!

Op 27 maart 2004 werd La Verna boven de doopvont gehouden. Het was een heel spannend moment. Ik heb de tekst die ik toen heb uitgesproken deze week herlezen en ik vind hem nog verrassend actueel. Het is opmerkelijk dat de rode draad in het geheel dezelfde is gebleven. Het hart van La Verna, de waarden die we willen behartigen, de vormen waarin we dit alles gieten, zijn gedurende de vele jaren herkenbaar gebleven.
In het kort kan ik het zo verwoorden: het komt eropaan alles wat in je leven gebeurt en alles wat binnenin jezelf gebeurt, ruimte te geven, te laten zijn, welkom te heten. Dat lijkt heel simpel, maar dat is het niet.
Een andere basiswaarde in onze beweging is dat we proberen iedereen te respecteren in de keuzes die hij maakt op zijn weg.
Daarbij willen we ons verbinden met het schone, het goede in de ander. Ook dat is geen eenvoudige oefening. We slagen er maar gedeeltelijk in. Maar het helpt wel om deze gedachten als leidraad voor ogen te houden.

Er is veel gebeurd de voorbije tien jaar binnen La Verna. De palmares van de initiatieven die werden ontwikkeld en uitgewerkt is indrukwekkend: tien jaar een driemaandelijks tijdschrift, tien jaar maandelijkse vieringen, acht jaar maandelijkse wandelingen, tien keer inspiratiedagen, acht pelgrimsreizen, een heel pallet aan vormingsinitiatieven en lezingen, en sedert vorig jaar ook abdijweekends en tweewekelijkse zangavonden.
We hebben met al die initiatieven veel mensen bereikt. En ik hoor vaak hoe de opgedane inspiratie uitdeint naar de leefomgeving van de deelnemers. Innerlijk werk doe je niet alleen voor jezelf, het werkt ook door naar je familie, je vrienden en je omgeving.

Doorheen al deze realisaties en initiatieven – en zeker even belangrijk voor wat La Verna is en doet met mensen – zijn er de contacten, de vriendschappen die ontstaan, dat wat mensen voor elkaar betekenen. Vooral dat laatste wekt in mij grote vreugde en dankbaarheid. Het maakt mij zo gelukkig dat er een plaats is waar mensen zich mogen tonen, een plaats waar ze een stem krijgen, waar ze ontvankelijk zijn voor elkaar, waar ze elkaar oproepen, bemoedigen, steunen, troosten, begrijpen. Begrepen worden, het is zo’n kostbaar goed. Het is de echte schat van het leven. Dit mee helpen mogelijk maken, is voor mij de ware vreugde.

Deze vreugde verbindt mij met de vele mensen die La Verna mogelijk hebben gemaakt en nog maken. Het mag een wonder heten dat wij zo’n intense werking hebben kunnen realiseren met vrijwilligers, en het zijn er velen. Gedurende de voorbije tien jaar engageerden ze zich om mee te denken en heel concreet hun schouders onder de talrijke projecten te zetten. Ze hebben al die tijd hun liefdevolle inzet aan La Verna gegeven.

Tussen de vele mensen die ik dankbaar ben voor hun betrokkenheid en steun wil ik er één speciaal noemen: mijn moeder. Zij is in de voorbije tien jaar heel vaak naar de vieringen gekomen en ze zei mij dikwijls hoe het haar opviel met hoeveel enthousiasme en vreugde de vrijwilligers zich inzetten. Ze heeft mijn werk in La Verna van dichtbij gevolgd en mij altijd gesteund. Soms was ze ook bezorgd omdat ze zag welke inzet het vroeg.
Ik heb haar deze namiddag gebeld om haar te bedanken voor haar betrokkenheid gedurende de voorbije tien jaar. Want steun krijgen van je mama voor dat wat je hart raakt, is belangrijk. Ook zij heeft woorden van dankbaarheid uitgesproken en ze vertelde hoe La Verna en mijn vreugde ook haar op haar weg hebben geholpen.

Dit alles betekent niet dat het een gemakkelijke weg was. Het was vooral een kwetsbare weg. Spiritualiteit is in deze tijd geen gemakkelijk product.
Ook intern waren er turbulenties: het samenwerken verliep soms moeilijk. Ik zei het onlangs nog: “We lopen blauwe plekken op aan elkaar, en die doen pijn.” We verlangen zo naar harmonie, maar die wordt vaak verstoord. Maar ook deze verstoringen ervaar ik als het slijpen van de diamant die we allen in ons dragen. Het omgaan met elkaar, het uitspreken van wat in elk van ons leeft, dat zijn dé oefeningen van het leven.
Er waren nog andere moeilijkheden: bestuursleden en vrijwilligers die kwamen en gingen. Ook dat was geen gemakkelijk gegeven. Het was altijd opnieuw een oefening in flexibiliteit en vertrouwen.
Er waren ook maatschappelijke tegenkantingen, bijvoorbeeld het feit dat we in het karmelietenklooster in Gent en in de abdij van Drongen op een bepaald moment niet meer welkom waren. Ook dat was voor ons een oefening om respect te blijven tonen voor de beleving en de overtuiging van anderen en tegelijk trouw te blijven aan onze essentie en onze missie. Gelukkig brengen tegenslagen je soms ook verder. Zo zijn we nu heel blij dat de vieringen hier in deze mooie cultuurkapel kunnen doorgaan.

Er zijn momenten geweest waarop ik dacht: nu is het te zwaar. Zouden we er niet beter mee stoppen en La Verna zachtjes en in dankbaarheid ten grave dragen? Maar telkens opnieuw kwam er een signaal waardoor we opnieuw verder konden. Telkens opnieuw waren er mensen die naar voor kwamen en ons een hart onder de riem staken.

Het laaiende vuur, het enthousiasme van het eerste uur heeft doorheen de jaren geleidelijk aan plaatsgemaakt voor een dieper doorleefd gebeuren. We zijn doorheen alles gegroeid in stabiliteit en vertrouwen. La Verna heeft een plaats en wordt stilaan breder bekend. Dit vertaalt zich ook maatschappelijk. We zijn nu in een fase van verbinding met andere organisaties, bijvoorbeeld SPES (Spiritualiteit in Economie en Samenleving), Metanoia (de Stiltehoeve van BzN in Damme) en de Interlevensbeschouwelijke Werkgroep Gent. Samen met deze organisaties willen we het belang van bewustwording, spiritualiteit en verbondenheid op de maatschappelijke kaart zetten.

Maatschappelijk is er gedurende de voorbije tien jaren veel veranderd.
Ik wil graag ingaan op een paar veranderingen.

In de eerste plaats denk ik aan de voortschrijdende ontkerkelijking en secularisering. Deze evolutie was in 2004 al volop aan de gang en ze heeft zich verder voltrokken. De schandalen in de kerk, die vier jaar geleden in volle felheid aan het licht zijn gekomen, hebben een extra duw gegeven aan dit proces. De kerk werd het doelwit van opgekropte frustatie en onderdrukking. De schandalen waren voor velen een reden om zich te bevrijden van een juk dat hen niet alleen via de kerk maar vaak ook via de opvoeding was meegegeven.
Dit bevrijdingsproces is nog steeds bij veel mensen aan het doorwerken. Ik hoor het hen vaak zeggen: hoe ze hun katholieke opvoeding als oorzaak zien van schuldgevoelens en van het feit dat ze niet geleefd hebben naar wat binnen in hen leeft.
Veel mensen verlangen te leven vanuit wie ze echt zijn, vanuit hun ware natuur. En daarvoor moeten ze schoon schip maken met alles wat hen heeft verdrukt, alles wat ze in zichzelf hebben ontkend.
Dit proces gaat veel verder dan wat er zich nu afspeelt in de kerk. Het gaat om een breed maatschappelijk gebeuren waarbij mensen zich niet langer willen laten dicteren door wat anderen van hen verwachten. Ze willen kunnen leven vanuit hun eigen bron, hun eigen kracht.
Ruimte geven aan deze transformatie, aan wat in iedere mens het licht wil zien, dat is zeker iets waarvoor mensen zich met La Verna verbinden. Het licht in zichzelf vrijmaken, het hart openmaken, de liefde in zichzelf voelen en de moed hebben om daarnaar te leven, daar gaat het om.

Als tweede ingrijpende verandering van de voorbije jaren zie ik de opkomst van de sociale media, de toenemende communicatiemogelijkheden. Ik herinner mij hoe ik dankzij La Verna op de computer heb leren werken. Het gaf mij de mogelijkheid om via mail verschillende mensen tegelijk aan te schrijven. Dat was nieuw voor mij. Communicatie ging nu zoveel sneller en efficiënter. Ook de gsm kwam. Ik weet nog dat ik berichtjes kreeg de eerste keer dat ik hem bij had op reis. Het voelde bijna als een schending van mijn privacy. Tot dan was op reis zijn echt weg zijn, op mijzelf en mijn reisgenoten aangewezen zijn, onthechten en loslaten. Nu bleef ik dichtbij de wereld die ik had achtergelaten. Ik moest eraan wennen, maar dat ging snel. Als ik nu zonder gsm weg ben, bekruipt mij een ongemakkelijk gevoel, alsof ik uit de verbinding met anderen val.
De opkomst van de sociale media heeft een grote impact. Het geeft enorme mogelijkheden om in verbinding te zijn, het kan de eenzaamheid van mensen draaglijker maken. Het laat ons toe efficiënt te werken met mensen die op afstand zijn. Het brengt ons ook dicht bij kennis, we hebben maar te googelen om iets te weten. Een goed idee kan in een mum van tijd over de hele wereld worden verspreid. Opstanden kunnen in enkele uren worden georganiseerd.
We kunnen deze veranderingen niet meer wegdenken.
Maar naast de mogelijkheden zit er ook een schaduwkant aan. We kunnen zoveel tijd stoppen in communicatie dat er een stuk verdieping verloren gaat. Oppervlakkigheid loert om de hoek. De vluchtigheid van de sociale media is niet zonder gevaar. Echte verdieping vraagt tijd, stilte, reflectie. Enkel in diepe stilte wordt de menselijke geest zich bewust van zijn eigen bron.
Stilte, het zal de komende jaren een heel belangrijk goed worden.

Een derde verandering is de economische crisis van 2008. In een klimaat van bedreiging van werk en inkomen worden mensen op zichzelf teruggeworpen. ‘Als ik mij maar red’ wordt de drijfveer. Angst roept zelfbehoud op. Mensen worden concurrenten in de economische wedloop. De prestatiedruk die hiermee gepaard gaat, brengt ook hardheid mee. Het individualisme wordt gevoed. Solidariteit is in zo’n context niet vanzelfsprekend. Terwijl net in tijden van crisis die solidariteit extra belangrijk is. Een crisis brengt immers mee dat veel mensen uit de boot vallen.
Daarom is een gemeenschap waarin verbondenheid voelbaar is meer dan nodig, of opnieuw nodig. Een spirituele gemeenschap is een remedie tegen onverschilligheid, hardheid en cynisme. Het is belangrijk dat er plaatsen zijn waar mensen worden aanvaard zoals ze zijn zonder dat ze zich moeten bewijzen, waar ze worden aanvaard los van verdiensten en talenten, waar het materiële en de harde wetenschap niet de maatstaf zijn, waar broeder- en zusterschap wordt beleefd. Het is misschien een oubollig begrip ‘broeder- en zusterschap’, toch vind ik het een mooi woord. Het is een groot geschenk als we mensen ontmoeten met wie we op weg kunnen gaan, bij wie er zorg is voor elkaar, mensen met wie we een waardenkader delen. Zo’n gemeenschap vervult een heel andere rol dan de familie of de vriendenkring of een uitgebreid sociaal netwerk.

Zo kom ik tot een vierde maatschappelijke verandering: het verder uiteenvallen van verbanden. Door het verlangen van mensen om te leven vanuit waarachtigheid kunnen families uit elkaar vallen, gaan er meer koppels uit elkaar, ontstaan er breuken in vriendschappen. Veel mensen komen alleen te staan. In een samenleving (met zijn vele regels) die steeds complexer is geworden, kan het zwaar zijn om voor alles alleen verantwoordelijk te zijn: werken, kinderen opvoeden, het huishouden beredderen, de financiën op orde krijgen, tegenslagen verwerken, een sociaal leven opbouwen, … Het is vaak te veel gevraagd. Authenciteit, leven vanuit wie je bent, vraagt vaak een grote prijs. Daarom is een beweging waar mensen zich op elkaar betrekken, elkaar steunen en zorg geven belangrijk.
Ik merk een steeds groter wordende vraag naar samenwonen, met behoud van de privacy, maar toch ook met een stuk samenhorigheid. Om die samenhorigheid taal en vorm te geven is een spirituele gedragenheid nodig. Studies wijzen uit dat zo’n projecten meer kans op slagen hebben als er een gedeelde spirituele onderstroom en een gedeeld waardenkader zijn. Misschien kan La Verna hier ook een rol in spelen.

Het antwoord dat La Verna wil bieden op deze maatschappelijke tendensen heeft voor mij te maken met universele spiritualiteit. Daar wil ik graag meer expliciet iets over zeggen.

We hebben het voorbije jaar binnen de Algemene Vergadering gesproken over de identiteit van La Verna. De naam ‘La Verna’ komt uit de franciscaans-christelijke traditie. We kunnen ons afvragen hoe wij ons vandaag profileren: vanuit die traditie of vanuit een meer overstijgend kader?
We maakten een keuze voor universele spiritualiteit. Dat is iets anders dan pluralisme. Pluralisme betekent dat verschillende geloofsovertuigingen naast elkaar bestaan en dat er respect is voor elke overtuiging. Wij willen echter de klemtoon leggen op dat wat spirituele tradities met elkaar verbindt, wat herkenbaar is in elke religie, in elke levensovertuiging, in elke mens. Zo komen we bij het hart, bij mystiek, bij het ontdekken dat liefde de kern is van alles wat bestaat. We gaan ervan uit dat iedere mens op een heel eigen wijze zoekt naar liefde. Liefde is immers onze bron en onze bestemming.
Dan is het niet meer belangrijk om een onderscheid te maken tussen geloven en niet geloven. Dan worden we er ons van bewust dat spiritualiteit geen alleenrecht of eigendom is van een godsdienst of van de een of andere groep. Universele spiritualiteit slaat op ‘alles wat bijdraagt tot meer mens zijn, of tot beter mens zijn’.
In dit verband wil ik graag een stuk uit een gesprek citeren tussen Leonardo Boff, een Braziliaanse christelijke bevrijdingstheoloog, en de Dalaï Lama.

Op een bepaald moment, tijdens een conferentie over religie en vrijheid, vraagt Leonardo Boff aan de Dalaï Lama welke de beste religie is. Het antwoord is: “De beste religie is deze die je nader tot God brengt, die van jou een beter mens maakt.” Dan vraagt Leonardo Boff: “Wat maakt van ons een beter mens?” De Dalaï Lama antwoordt: “Alles wat je vervult met medelijden, je gevoeliger maakt, losser, vriendelijker, menselijker, verantwoordelijker en respectvoller. De religie die dat voor jou doet, is de beste religie.”

In deze woorden herkennen we waar La Verna wil voor staan: voor alles waardoor een mens meer in contact komt met het wezenlijke in zichzelf, alles wat een mens dient in zijn weg naar bevrijding. Of de inspiratie dan komt uit de christelijke traditie, uit een andere godsdienst of uit het humanisme is niet belangrijk.
Ook de natuur, de beeldende kunst, de muziek, de literatuur en alles waarin een mens zich herkent of van geniet of waarin hij zich kan uitdrukken, is een bron van inspiratie en van universele spiritualiteit.
Ook het leven van opmerkelijke mensen, ik denk nu bijvoorbeeld aan Nelson Mandela, kan inspirerend zijn. Mandela’s boodschap overstijgt elke religie, is er een voor de hele wereld.
En ja, ook wijzelf kunnen inspirerend zijn voor elkaar. Het valt mij steeds opnieuw op hoe het eerlijke en authentieke spreken, bijvoorbeeld tijdens de vieringen of als we in groepen samen zijn, ons meer voeling geeft met onszelf en met het leven. Ieder verhaal kan een spiegel zijn voor de eigen ziel.
Waar mensen echt naar elkaar luisteren, waar ze elkaar ontmoeten, vallen de scheidingen weg en worden ze opgenomen in een veld van verbondenheid. De ervaring van zo’n veld doet iets met een mens. Je komt thuis.
Mogen binnentreden in elkaars intimiteit is een groot geschenk. Het beantwoordt aan het verlangen van een mens om te zien en gezien te worden. Misschien is dit wel de grootste hunker van ons allen: echt begrepen te worden, een plaats te hebben in het hart van een ander. Dan voelen we ons leven.

Universele spiritualiteit heeft ook te maken met contact houden met de eigen kwetsbaarheid. Hoezeer we ook evolueren, hoe bewust we ook worden, op de dag dat we denken de waarheid in pacht te hebben, vallen we uit de verbondenheid, zijn we afgesneden. Precies door het voelen van het kwetsbare van onszelf of van de ander blijven we verbonden met de bron. Ieder van ons is meester en leerling, een heel leven lang: meester omdat wij alleen zelf kunnen voelen en weten wat voor ons waar is, wat we te doen hebben op een bepaald moment, leerling omdat we altijd opnieuw kunnen groeien in liefde, omdat die weg nooit af is.

Tot slot wil ik iedereen danken die de voorbije tien jaar een steentje heeft bijgedragen tot wat La Verna is. Een klein steentje, een grote steen, alles is van waarde.
Ik dank jullie voor het geschenk van jullie aanwezigheid hier op dit feest van onze tiende verjaardag en ik wens jullie nog een hartverwarmende avond toe.

Kristin Vanschoubroek

Dankwoordje door Leen Verhaert

Lieve mensen,
Tien jaar La Verna vieren is ook tien jaar Kristin vieren.
Ik ben blij dat ik jou namens het bestuur, de vele vrijwilligers en de aanwezigen hier op dit feest even in de bloemetjes mag zetten, Kristin.

In den beginnen was er een droom. Het werd een droom die werkelijkheid werd.
Ik herinner het me nog zo goed, Kristin, die eerste stappen: de visietekst, de verkennende gesprekken, het pas ontworpen logo dat op een dag in je brievenbus zat, de wierookhoudertjes, de eerste La Verna-kaarsen, het openingsfeest. Je deelde je verlangen, je intuïtie, je aftasten met mij, met warme wangen en schitterende ogen.

Je was er niet zo op uit om trekker te zijn van een beweging. Je voelde je beter als rechterhand, als steun en toeverlaat. Dat was wat je tot dan goed kende en waarin je uitblonk.
Maar de tijd was gekomen voor een nieuw hoofdstuk in je leven. En je begon eraan: dapper, gedreven, wat overmoedig eigenlijk, maar om een grote droom te realiseren heb je dat nodig.

Ik was je nabij vanaf die eerste La Verna-jaren: in de werkgroep vorming, in het bestuur, als maatje voor vele gesprekken aan de telefoon, als eindredacteur van het tijdschrift en later ook als lay-outer. Ik zag het allemaal gebeuren. Hoe je er dag na dag met volle inzet moest staan.
Je kreeg klappen, dat was onvermijdelijk. Je moest met teleurstellingen omgaan, het kan niet anders in zo’n beweging. Er was het komen en gaan van mensen in het bestuur en hoe je telkens begrip kon opbrengen voor elk van hen. Er waren ook de talloze grote en kleine beslommeringen en haperingen: een spreker op de inspiratiedagen die op de vooravond nog liet weten dat hij niet kon komen, iemand die een getuigenis zou brengen tijdens een viering en die ochtend belde dat ze ziek was, spekgladde wegen en een dik pak sneeuw op de dag van de viering, iets dat fout ging met het verhuren van de cultuurkapel. Telkens kwam je meteen in actie en in luttele uren lukte het je om een oplossing te vinden.

Het valt me altijd weer op hoe groot jouw geloof is in het proces van La Verna, hoezeer jij vertrouwen hebt in de weg van elk van ons, hoe enorm veel geduld jij hebt met mensen, hoe je voor velen tijd maakt, hoe groot je begrip en meevoelen is voor wat iemand doormaakt, hoe zoveel mensen een persoonlijke band met jou hebben.
Wanneer doet ze het? Hoe doet ze het? Waar blijft ze de kracht vandaan halen? Dat denk ik dan telkens.

Een beweging als La Verna leiden, is niet iets om de hele tijd hip-hip-hoera over te roepen. La Verna is geen roze wolk, geen gouden trap, geen gezellig clubje op een eiland ver van alle problemen. De dingen die er allemaal bij komen kijken zijn niet op te sommen. Veel inzet is onzichtbaar, maar het moet wel gebeuren. Het gaat ook heel nuchter over knokken met dossiers om broodnodige subsidies en sponsoring te verkrijgen, over netwerken en afspreken en regelen en overzien. En altijd àltijd weer op post zijn als het nodig is. Chapeau Kristin, je doet het, je redt het, je trekt het, tien jaar nu al.

De kern van La Verna is verbondenheid. Kristin kan als geen ander die verbondenheid scheppen. Zij IS verbondenheid. Zij heeft het talent om mensen om zich heen te verzamelen, hen warm te maken, hen mee te nemen in de stroom. Al zo vaak hoorde ik het iemand zeggen: “Bij La Verna voel je je meteen opgenomen in de groep.”
Precies dat is waar Kristin ook zelf haar kracht uit haalt, dat mocht ik meermaals meemaken. Eén voorbeeldje. Op een keer kwam zij in mineur aan in Torhout enkele uren voor de start van de inspiratiedagen. Ze was doodop, had het lastig gehad, voelde zich slapjes. Twee uur later, toen er al heel wat deelnemers waren aangekomen, kon ik mijn ogen niet geloven. Daar stond diezelfde Kristin, maar nu met een stralende glimlach. Volop in contact met mensen. Aandachtig, lief, tegemoetkomend.
“Hè,” zei ik, “hoe kan dat zo?”
“Ik kan mij opladen aan mensen,” was het antwoord. “Ze geven mij energie.”
Prachtig toch? Precies dat is die wonderbare wisselwerking die maakt dat dit alles kan doorgaan, dat wij hier nu zitten na tien jaar.

Kristin, het is zoveel wat ik voel leven binnen La Verna, er is zoveel mogelijk dankzij jou en vele anderen. Het lukt niet om dat allemaal te vatten en er taal aan te geven. Ik probeer dat ook niet. Slechts één ding nog. Voor mijn werk aan het tijdschrift lees ik regelmatig reactie van deelnemers aan een zomerweek, een groep authenticiteit, een pelgrimsreis, … Het ontroert me als ik besef hoe zo’n ervaring in La Verna een keerpunt kan zijn in iemands leven. La Verna ontdekken heeft al vele mensen op een nieuw spoor gebracht. Ze vonden er vriendschap, empathie, een thuis. Ze bloeiden open.

Om af te sluiten nog dit.
In het oude monnikendom in het Westen kende men de amma’s, de geestelijke moeders. Van hen werd gezegd dat zij ‘hun eigen hart met al zijn afgronden hadden verkend’ en daardoor ’tot op de bodem van een ziel konden kijken’.
Ik denk, lieve Kristin, dat jij voor velen van ons zo’n amma bent, dat jij dat bent als blijvende bezieler en drager van La Verna.

DANKJEWEL daarvoor. Dank je van harte.

Leen Verhaert

Impressies van Chantal

Toen ik rondkeek op het feest en luisterde, voelde en waarnam, besefte ik weer: La Verna heeft zo’n grote betekenis voor zoveel mensen! De warmte, de verbondenheid die hier voelbaar is, is zo zeldzaam!
Ik kan hier thuiskomen en genieten van zoveel:
– van de mooie en inspirerende beschouwing van Kristin,
– van het warme, oprechte, zorgvuldige dankwoord van Leen,
– van de selenietlamp als dank voor de inspirerende bezieling en de onmetelijke inzet van Kristin,
– van de prachtstemmen van het Korioliskoor dat zoveel schoonheid in onze harten liet stromen,
– van de even lekkere als mooie taarten,
– van het pittige lied van Sylviane, gemaakt voor La Verna en vooral voor Kristin,
– van het aanstekelijke enthousiasme van Eva, die onze voeten, onze armen, ons hele lichaam liet meenemen door de muziek.

Het feest van tien jaar La Verna zal nog lang voelbaar blijven in mij.
Ik kijk uit naar de toekomst van deze mooie beweging…

Chantal